Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 13 Φεβρουαρίου २०११ Του Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙ

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011
Επιμήκυνση κερδών για τους εργολάβους μέσω της εθνικής οδού Κορίνθου-Πατρών
Πώς στήνουν το κόλπο τράπεζες και κατασκευαστικές εταιρείες με «μοντέλο» τα έργα στον προβληματικό άξονα. Μοναδικός χαμένος, ο οδηγός και φορολογούμενος, που θα κληθεί να πληρώνει επί μακρόν τρελά ποσά στα διόδια
Σκληραίνει το παιχνίδι στο «μέτωπο των διοδίων». Το υπουργείο Υποδομών εμφανίζεται με δύο γραμμές, οι τράπεζες παραμένουν άτεγκτες στις θέσεις τους, οι κατασκευαστές επιμένουν και πιέζουν για τα αιτήματά τους και στη μέση στέκει αβοήθητος ο ταλαίπωρος οδηγός-φορολογούμενος, ο οποίος μειώσεις ακούει και αυξήσεις βλέπει.

Ολοι οι εμπλεκόμενοι συμφωνούν ότι η μεγάλη μάχη θα δοθεί στον υπό κατασκευή άξονα Κορίνθου-Πατρών-Τσακώνας. Είναι σε χειρότερη κατάσταση (από τα άλλα τέσσερα εργοτάξια) και το ακριβότερο ανά χιλιόμετρο έργο. Συναντά τα μεγαλύτερα προβλήματα χρηματοδότησης και επιπλέον αφορά έναν οδικό άξονα που είναι μακράν ο πρώτος σε αριθμό δυστυχημάτων σε όλο το ευρωπαϊκό οδικό δίκτυο. Επιπλέον το έργο αυτό θεωρείται από τους κατασκευαστές πως θα είναι ο πιλότος για να περάσει ένα από τα βασικότερα αιτήματά τους, δηλαδή η επιμήκυνση (κατά 10-15 χρόνια) της περιόδου λειτουργίας-εκμετάλλευσης.

Στην αγορά θεωρούν πως το μοντέλο που τελικά θα ακολουθηθεί για την Κορίνθου-Πατρών θα εφαρμοσθεί και για τις άλλες τέσσερις συμβάσεις παραχώρησης. Το υπουργείο Υποδομών σε διάστημα μόλις δύο ημερών εμφανίζεται με τον μεν αρμόδιο υφυπουργό Γ. Μαγκριώτη να κάνει λόγο για μείωση των διοδίων (στα τμήματα που είναι υπό κατασκευή ) κατά 50% και τον δε υπουργό Δ. Ρέππα εξαιρετικά φειδωλό, αποφεύγοντας να αναφερθεί σε συγκεκριμένα σε ποσοστά.

Οι ξένες και ελληνικές τράπεζες, κυρίως όμως οι γαλλικές και γερμανικές, που υποστηρίζουν τους κατασκευαστικούς ομίλους των χωρών τους (Vinci και Hochtief), δεν συζητούν καμία υποχώρηση σε θέματα χρηματοδότησης εάν δεν εξασφαλισθούν περισσότερα ανταλλάγματα από την πλευρά του Δημοσίου.

Για τον άξονα που κατασκευάζει η Ολυμπία Οδός η Σύμβαση Παραχώρησης ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2008, έχει προϋπολογισμό 2,177 δισ. ευρώ και λήγει το 2037. Με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία, τα μηνιαία έσοδα της κοινοπραξίας (Vinci, Hochtief, J&Ρ Αβαξ, Ακτωρ Παραχωρήσεις ΓΕΚ/Τέρνα και Αθηνά) εκτιμώνται σε 5,5 εκατομμύρια ευρώ.

Τα έσοδα, σύμφωνα με απάντηση (αρ. πρωτ. 410/414 της 22/9/2010) του αρμόδιου υφυπουργού, έφθαναν μέχρι τον Ιούλιο του 2010 τα 150 εκατ. ευρώ. Ποσό, που πλέον υπολογίζεται πως πλησιάζει τα 190 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο το Δημόσιο έχει διαθέσει ήδη τα 244 από τα 550 εκατ. ευρώ, που του αναλογούν, τη στιγμή που μέσω ιδίων κεφαλαίων έχουν καλυφθεί περί τα 80 εκατ. ευρώ. Πρακτικά σε 28 μήνες η κοινοπραξία πρέπει να εμφανίζει έσοδα περίπου 100-110 εκατ. ευρώ, στοιχείο που καταρρίπτει το επιχείρημα των εργολάβων πως... μπαίνουν μέσα από την κατασκευή.

Παράλληλα, το ίδιο στοιχείο, δηλαδή το εργολαβικό κέρδος, αναιρεί τον λόγο για τον οποίο οι τράπεζες αρνούνται -επί της ουσίας- να χρηματοδότήσουν (όπως προβλεπόταν από την αρχική σύμβαση) την εκτέλεση του έργου. Τραπεζικός παράγοντας σημείωνε στην «Κ.Ε.» πως μέσα σε τρία χρόνια το κόστος χρήματος έχει επιβαρυνθεί πάνω από 60% λόγω της εκτίναξης των επιτοκίων. Παραδέχεται ωστόσο πως έχουν ήδη εκταμιευθεί περί τα 340 εκατ. ευρώ με σχετικά χαμηλότερα επιτόκια από τα τρέχοντα.

Το πρόβλημα δημιουργείται ουσιαστικά από την άρνηση των τραπεζών να συνεισφέρουν τα συμφωνηθέντα και των εταιρειών να καλύψουν μέρος του κόστους από ίδια κεφάλαια, με συνέπεια το βάρος να πέφτει για περισσότερο από δύο χρόνια στις πλάτες των οδηγών.

Ο Δημήτρης Αϊβαλής (δημοτικός σύμβουλος Πάτρας, ο οποίος έχει καταθέσει ασφαλιστικά μέτρα για το αντίτιμο των διοδίων) θυμίζει πως, σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο της Ολυμπίας Οδού, το 41% προβλεπόταν να καλυφθεί από τραπεζικά δάνεια, το 7% από τους μετόχους, το 20% από το Δημόσιο και το υπόλοιπο 32% από τα καθαρά έσοδα διοδίων. Σχέση, που διαμορφώνεται εδώ και μήνες ετεροβαρώς για τους οδηγούς.

Σημειώνεται επίσης πως, με βάση το σχετικό ΦΕΚ (αρ. φύλλου 279 της 20/12/2007), στην ενότητα 7.3 περί Χρηματοδότησης του Εργου με Δάνεια αναφέρεται ρητά πως «...ο παραχωρησιούχος θα είναι υπεύθυνος να διασφαλίζει ότι θα υπάρχει ανά πάσα στιγμή χρηματοδότηση διαθέσιμη για την πλήρη και προσήκουσα εκτέλεση του έργου». Ενα έργο, που μέχρι τώρα οι αρμόδιοι υπουργοί (από τον Γ. Σουφλιά, ο οποίος ξεκίνησε τη... φάμπρικα, μέχρι τον Δ. Ρέππα που τη συνεχίζει) έχουν την απαίτηση να χρηματοδοτηθεί κυρίως από τα διόδια, δηλαδή τους οδηγούς.